Εκκλησία του Αγίου Στεφάνου
|
Στο Παλαιόκαστρο υπάρχει μεγάλος αριθμός εκκλησιών, μεγαλύτερων ή μικρότερων. Ανάμεσά τους η Παναγιά, η Αγία Μαρίνα, ο Άγιος Νικόλαος, η Αγία Παρασκευή, Άγιος Γεώργιος, Αρχάγγελος Μιχαήλ, Άγιος Παντελεήμονας κλπ.
|
Ο ναός του Αγίου Στεφάνου βρίσκεται κι αυτός στο Παλαιόκαστρο ανάμεσα στους ναούς της Παναγίας και της Αγίας Μαρίνας.
|
Χτίστηκε το 1850 περίπου. Είναι μονόχωρη μικρή εκκλησία. Το δάπεδο είναι στρωμένο με πλάκες και οι εσωτερικοί τοίχοι γυμνοί από εικόνες. Το τέμπλο είναι απλό, με ένα σταυρό επάνω.
|
Ελληνιστικός τάφος διατηρημένος με την επωνυμία Λύκειος
|
Ο Λυκιακός τάφος αναφέρεται από τους περιηγητές και ερευνητές ως το κυριότερο μνημείο που αντανακλά τις πολιτιστικές επιδράσεις και επαφές με την περιοχή της Λυκίας.
|
Πρόκειται για μνημείο των αρχών της ελληνιστικής εποχής (4ος αι. π.Χ.). Βρίσκεται ανατολικά του λιμανιού και αντικρύζει τον Αντίφυλλο. είναι χτισμένος σε ύψος 30 μ. από τη στάθμη της θάλασσας. Έχει ύψος 3 μ. και πλάτος 2,70μ.
|
Όμοιοι τάφοι υπάρχουν στον Αντίφυλλο, τα Μύρα, στην Τελμησσό κ.ά.
|
Αρχαία ακρόπολη στη θέση Παναγιά του Παλαιοκάστρου
|
Η πρόσοψη του λαξευτού τάφου πάνω στον κοκκινωπό βράχο έχει αετωματική επίστεψη με ακρωτήρια που στηρίζονται σε παραστάδες με ιωνικές βάσεις και επίκρανα. Το επιστήλιο είναι διακοσμημένο με οδόντες και γεισήποδες. Εσωτερικά του τάφου υπάρχουν στις τρεις πλευρές κλίνες διατεταγμένες σε δύο επίπεδα.
|
Νότια της πόλης σε ορεινή τοποθεσία βρίσκεται η παλιά ακρόπολη του νησιού, 120 περίπου μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Υπολογίζεται ότι χτίστηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. Στην αρχαία ακρόπολη προστέθηκαν ρωμαϊκά και βυζαντινά κτίσματα, ενώ στην ίδια θέση οικοδομήθηκε αργότερα και το ιπποτικό φρούριο, από το οποίο σώζεται ένας πύργος και ο εξωτερικός προμαχώνας όπου στεγάζεται το Μουσείο. Εντυπωσιάζει με την άριστη πολυγωνική κατασκευή του τείχους του. Το κάστρο αυτό έδωσε το όνομά του στο νησί (Castello Rosso = κόκκινο κάστρο).
|
Στην ακρόπολη υπάρχουν δεξαμενές, ανάγλυφα, αφιερωματικές στήλες κ.ά.
|
Στην ευρύτερη ορεινή τοποθεσία Βίγλα (ή Άγιος Ιωάννης) σώζονται απομεινάρια από πατητήρια, αρχαίο νεκροταφείο, ογκώδεις κατεργασμένοι λίθοι και άλλα ευρήματα.
|
Ερείπια από τουρκικό χαμάμ
|
Το 1523 οι Τούρκοι καταλύοντας βίαια το κράτος των Ιωαννιτών Ιπποτών καταλαμβάνουν και το Καστελλόριζο. Κατά τη μακρά διάρκεια της Τουρκοκρατίας το νησί, όπως και τα άλλα νησιά του ΝΑ Αιγαίου, εκτός από τη Ρόδο και την Κω, απολαμβάνουν ένα ιδιότυπο προνομιακό διοικητικό και φορολογικό καθεστώς, που το βοηθά να αναπτύξει τη ναυτιλία και το εμπόριο και να φτάσει σε οικονομική, δημογραφική και κοινωνική ακμή.
|
Οι Οθωμανοί, τηρώντας τις ανατολίτικες παραδόσεις τους, έχτισαν και στο Καστελλόριζο δημόσια λουτρά (χαμάμ), δίπλα στα λείψανα της αρχαίας ακρόπολης, ερείπια των οποίων σώζονται μέχρι σήμερα. Σε μικρή απόσταση από τα λουτρά σώζεται και παραδοσιακός ανεμόμυλος πρόσφατα αναστηλωμένος.
|
Εκκλησία Κωνσταντίνου και Ελένης (1835)
|
Στη θέση Χωράφια βρίσκεται ο καθεδρικός ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Χτίστηκε στα 1835. Πριν την ανέγερσή του υπήρχε στην ίδια θέση μικρός ναός του Αγίου Ιωάννη. Ήδη ο περιηγητής Ροςς που πέρασε από το Καστελλόριζο στα 1850 περιγράφει με θαυμασμό αυτό το οικοδόμημα, που έγινε με προσωπική εργασία και εισφορές των κατοίκων.
|
Ο ναός τρισυπόστατος με θαυμάσιο μαρμάρινο τέμπλο. Στηρίζεται σε δώδεκα μονοκόμματιες κολόνες από γρανίτη, που μεταφέρθηκαν από αρχαίο ναό του Απόλλωνα στα απέναντι Πάταρα. Έχει επίχρυσα και επάργυρα καντήλια και εικονίσματα, μαρμαρόγλυπτο άμβωνα, Ωραία Πύλη και δεσποτικό θρόνο, προερχόμενα από δωρεές και αφιερώσεις.
|
Δίπλα στο ναό υψώνεται το επιβλητικό και κομψό καμπαναριό. Στο προαύλιο και τους διαδρόμους το δάπεδο είναι στρωμένο με μαύρα και άσπρα βότσαλα που σχηματίζουν διάφορες διακοσμητικές συνθέσεις.
|
Στο χώρο του προαυλίου γίνονται θρησκευτικές τελετές και παραδοσιακές εορταστικές εκδηλώσεις.
|
Μοναστήρι Αγίου Γεωργίου του Βουνού
|
Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Βουνού είναι χτισμένη σε ύψωμα και μοιάζει με κάστρο. Χρειάζεται ν’ ανεβεί κανείς 315 σκαλοπάτια από την πόλη περνώντας τη θαμνόφυτη πλαγιά για να φτάσει στον Άη Γιώργη. Το καθολικό του ναού ανακαινίστηκε το 1759 από τον Όσιο Άνθιμο Κουρούκλη εκ Κεφαλληνίας.
|
Μετά την κυρία είσοδο συναντάμε δεξιά την εκκλησία κι αριστερά τα κελιά των μοναχών. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο και οι εικόνες του Αγίου Γεωργίου, όλες τάματα και αφιερώματα των ναυτικών του Καστελλορίζου.
|
Μέσα στην εκκλησία υπάρχει τρύπα που οδηγεί σε σπήλαιο – κατακόμβη με πηγή νερού και τοιχογραφία του Αγίου Χαραλάμπους στο βάθος.
|
Το μοναστήρι έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο μνημείο από το 1947.
|
Στο ίδιο οροπέδιο υπάρχουν και αρχαιολογικά λείψανα του 4ου π.Χ. αιώνα.
|
Εκκλησία της Παναγίας του Κάστρου
|
Είναι χτισμένη με πέτρα της περιοχής και στο χώρο της αυλής της υπάρχουν ακόμα 2 στέρνες από τις 99 που θέλει ο θρύλος.
|
Το δάπεδο του ναού είναι στρωμένο με πλάκες και το τέμπλο κοσμείται από τον εσταυρωμένο Χριστό να τον πλαισιώνουν οι δύο δράκοι.
|
Έξω από το ναό υπάρχουν χτιστά πεζούλια που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες των προσκυνητών και επισκεπτών κατά τη διάρκεια του πανηγυριού που γίνεται στη γιορτή του.
|
Το ναΰδριο εορτάζει στις 27 Δελεμβρίου.
|
Παραδοσιακός οικισμός Μεγίστης
|
Μόνος οικισμός και πρωτεύουσα του νησιού είναι το Καστελλόριζο με παραδοσιακά αρχοντόσπιτα νεοκλασικού τύπου διώροφα ή τριώροφα, λευκά ή χρωματιστά, που απλώνονται κατά μήκος της ακτογραμμής, μπροστά από τον κόκκινο βράχο.
|
Γαλάζιο Σπήλαιο
|
Ιδεώδης ώρα για επίσκεψη είναι το πρωί, τότε που ο ήλιος ανατέλλοντας φωτίζει το εσωτερικό. Εντυπωσιακοί σταλακτίτες κρέμονται από την οροφή του σπηλαίου. Ο βυθός είναι διαυγής και βαθύς και φιλοξενεί ποικιλία ειδών ψαριών. Κάποτε στα βάθη του σπηλαίου εμφανίζεται και η προστατευόμενη μεσογειακή φώκια monachus monachus.
|
Η Παναγία του Κάστρου ή «Παλιογκαστρίτισσα» (Κοίμηση της Θεοτόκου, 15 Αυγούστου) βρίσκεται σε περίοπτη θέση στο Παλαιόκαστρο, στα δυτικά της σημερινής πόλης. Χτίστηκε κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Είναι εκκλησία μονόχωρη, καμαροσκέπαστη και η κυρία είσοδός της βρίσκεται στη δυτική πλευρά. Στη βοτσαλοστρωμένη αυτή εντύπωση προξενούν στον επισκέπτη τα συμμετρικά διακοσμητικά σχέδια που υπάρχουν στο κέντρο της μέσα σε κύκλους.
|
Αξιόλογα δημόσια κτήρια και μνημεία είναι: Το Δημαρχείο στην περιοχή «Κάβος» και η Νέα Αγορά που και τα δύο είναι δυο αρχιτεκτονικά κοσμήματα με καμάρες, έργα της εποχής της ιταλοκρατίας, το τζαμί (18ος αι.), η «Σαντραπεία Αστική Σχολή» (1903, δίπλα στο Ναό Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης) το σπουδαιότερο εκπαιδευτικό ίδρυμα του νησιού, το Εντευκτήριο (περιοχή Αγίου Γεωργίου του Πηγαδιού), όπου στεγαζόταν το νηπιαγωγείο στις αρχές του 20ου αιώνα. Η προτομή της Κυράς της Ρω (πλατεία Χωραφιών) που κατόρθωσε να κατοικήσει και να κρατήσει ελληνικό το ομώνυμο νησί, η προτομή του ήρωα Νικολάου Σάββα (Κάβος) και το μνημείο των αγνώστων στρατιωτών (Λιμάνι).
|
Στο ΝΑ μέρος του νησιού, απέναντι από τη νησίδα Στρογγυλή, υπάρχει μια σειρά ρωγματικών και ημικύκλιων εισόδων μικρών θαλασσινών σπηλαίων. Αξιολογότερο απ’ αυτά είναι το «Γαλάζιο σπήλαιο» ή «τρύπα του Παραστά», που θεωρείται ένα από τα ομορφότερα της Μεσογείου. Η είσοδος είναι αρκετά χαμηλή. Μπορεί να μπει βάρκα όταν η θάλασσα είναι ήρεμη και με την προϋπόθεση οι επιβάτες να σκύψουν την ώρα της εισόδου.
|
Σπήλαιο Κολόνες
|
Εκτός από το Γαλάζιο Σπήλαιο υπάρχουν ακόμα στο ΝΑ άκρο του νησιού κι απέναντι από τη νησίδα Στρογγυλή τα σπήλαια του «Φωτσαλίκι», του «Αρναούτη», του «Κατραντζή» και τέλος οι «Κολόνες».
|
Το τελευταίο ονομάστηκε έτσι επειδή οι σταλακτίτες της οροφής σε ορισμένα σημεία ενώθηκαν με τους σταλαγμίτες του δαπέδου σχηματίζοντας έτσι εντυπωσιακές πέτρινες κολόνες.
|
Τα σπήλαια αυτά χρησιμοποιήθηκαν πολλές φορές στο παρελθόν ως καταφύγια και κρησφύγετα λαθρεμπόρων και πειρατών.
|